SPQR staat voor Senatus Populusque Romanus, de Senaat en het Volk van Rome. Dit was in de republiek en de keizertijd de officiële benaming waarmee de Romeinse staat werd aangeduid. Nog gedurende de oudheid werd Rome het centrum van het christendom. In de Middeleeuwen kende de stad een vervalperiode. Op een bepaald ogenblik had Rome, dat onder keizer Augustus zowat één miljoen inwoners telde, er nog slechts 35.000. Toch bleven groepen bedevaarders naar de Urbs trekken. In de renaissance, maar vooral in de barok beleefde Rome een heropbloei: Rome werd het centrum van de Contrareformatie. Rome is de stad van pausen, vroom of minder vroom, van keizers, van generaals, van pelgrims, maar ook van toeristen.

Is SPQR de zoveelste reisgids voor Rome? Misschien wel, toch is de opzet origineel: de auteur heeft ervoor geopteerd niet zozeer de grote Romeinse geschiedenis te behandelen, maar de petite histoire, de anekdote, de legende. Niet de officiële kant maar wel het onzichtbare Rome komt aan bod: niet alleen de Spaanse Trappen, de Piazza Navona, de Trevifontein, toeristische trekpleisters, ook kleinere monumenten die minder bekend zijn bij de doorsneetoerist, zoals bv. het getto, de Mamertijnse gevangenis, de Santa Prassede, de villa Farnesina. Je kunt het boek thuis lezen, maar ook meenemen als je op reis gaat naar Rome. De verhalen zijn gerangschikt volgens gebouwen en plaatsen, die alfabetisch zijn geordend. Moet je alles geloven wat de Romeinse legendes vertellen? Uiteraard niet, maar hier geldt het spreekwoord: se non è vero, è ben trovato.

Je vindt mooie, ontroerende verhalen in het boek. Zo is er de droeve geschiedenis van Beatrice Cenci, behandeld bij de Engelenburcht. Zij werd valselijk beschuldigd van moord op haar gewelddadige vader en door de kerk ter dood veroordeeld. De kerk oefende immers niet alleen de kerkelijke, maar ook de wereldlijke macht uit. Het verhaal van de H. Catharina van Siena komt aan bod bij de Santa Maria sopra Minerva, omdat zij daar begraven ligt. Bij de Casa della Fornarina vind je het verhaal van Raffaello en zijn verliefdheid op een mooie bakkersdochter. Volgens Vasari is Raffaello zo vroeg gestorven omdat hij te veel de liefde bedreef. Ook de donkerste episodes van de Romeinse geschiedenis tref je aan, bv. hoe Giordano Bruno op de Campo dei Fiori, de groentemarkt, in 1600 als ketter werd verbrand. Maar ook moderne verhalen komen aan bod: bij Stazione Termini is er het relaas van de moord op Pier Paolo Pasolini, bij de Gesù de geschiedenis van Aldo Moro, voorman van de Democrazia Cristiana, ontvoerd en terechtgesteld door de Rode Brigades.

Een interessant en kleurrijk werk dus. Je kunt SPQR lezen als een aanvulling bij het werk van Patrick Lateur, Alle schrijvers leiden naar Rome, dat Rome vanuit een literair standpunt benadert. [Bernard Huyvaert] Hide text

De ondertitel van dit boek geeft prima de inhoud ervan weer: in bijna 100 hoofdstukken en 400 pagina's worden talloze anekdotes verteld over de stad Rome. De hoofdstukken zijn alfabetisch geordend op naam van het gebouw of de plek waar het verhaal zich afspeelt. Omdat het boek afsluit met een uitgebreid register, m.n. op namen, zijn de anekdotes ook goed terug te vinden wanneer de lezer wat minder bekend is in de stad. De auteur heeft zich expliciet niet bezig gehouden met de authenticiteit van de verhalen, onder het motto: "als het niet waar is, is het leuk verzonnen". De tekst is goed geschreven en spaarzaam geïllustreerd met zwartwitfoto's, meestal uit de eerste helft van de 20e eeuw. Het boek sluit af met een jaartallenlijst en een lijst van geraadpleegde literatuur, maar is niet geannoteerd en heeft dus geen wetenschappelijke pretentie. Een vermakelijk boek waarin veel verhalen bij elkaar gebracht zijn, die vaak verspreid in andere werken voorkomen.